In September worden de dagen duidelijk korter, maar de bodem is nog warm. Hoewel de herfst begint, is het groeiseizoen nog niet ten einde. Een ideale tijd voor een aantal tuinklussen. Lees de beste tuintips voor september.
Tuintips voor de border
Nu is de tijd, voorjaarsbollen te planten. Zoals Narcis, Blauw druifje, Sneeuwklokje, Scilla en krokussen. Als je border wat rommelig is, verwijder dan dode bladeren en uitgebloeide stengels. Laat een aantal stengels wel staan voor overwinterende dieren.
Bedek de bodem met een laag mulch. Mulch is een laagje organisch materiaal, waardoor de bodem niet uitdroogt. Dat laagje kan bestaan uit droge bladeren, houtsnippers of materiaal dat je bij het tuincentrum koopt.
Vul de kale plekken in je border met planten, die nú bloeien en mooi blijven komend jaar. Zoals herfstaster, Sleutelbloem en Hydrangea. Je koopt ze bloeiend, zodat ze meteen je border opfleuren.
Nog een tuintip voor september: vul de gaten van uitgebloeide planten aan met groenblijvende kleine heesters, zoals Hebe. Gaultheria procumbens of bergthee is een erg mooi struikje met rode besjes. Mooi in de tuin en in manden of potten.
Denk ook eens aan siergrassen, zoals het blauwgroene gras van Festuca glauca. Zonnehoed (Echinacea) bloeit nog tot in oktober. De prachtige roze bloemen met roodbruin bloedhart zijn erg geliefd bij bijen.
Ook coniferen en andere struiken plant je in september.
Heb je tweejarigen gezaaid dit voorjaar? Geef ze dan nu een definitieve plek in de tuin. Dan bloeien en groeien ze komend jaar op de plek waar jij dat wilt.
Bloemen uit knollen, zoals Dahlia’s, bloeien nu nog. Knip de bloemen voor in de vaas en vergeet de knollen niet uit de grond te halen. De knollen zijn gevoelig voor vorst. Tip van de kenner: haalt ze pas uit de grond na de eerste vorst. De knollen worden daar sterker van, zonder definitief het loodje te leggen. Dat geldt ook voor Anemonen en Begonia’s.
Vijveronderhoud
In de vijver komt de plantengroei tot rust. Sommige planten sterven af, verwijder dood blad uit het water. Als je vijver tussen bomen staat, vallen er bladeren in je vijver. Je kan deze opvangen met een net dat je boven de vijver spant. Je kan de blaadjes ook een aantal keer per dag van het wateroppervlak af scheppen met een net.
Kikkers verlaten nu de vijvers om een overwinteringsplek te zoeken. Zorg ervoor, dat deze diertjes uit de vijver kunnen komen. Leg stenen rondom het water. Dat ziet er ook natuurlijker uit.
Het gazon
Het gras blijft nog een aantal weken goed groeien, daarom blijft maaien nodig. Maai wat minder vaak en maai het gras niet te kort. Kort gras is gevoeliger voor nachtvorst.
September is een goed maand om het gazon te bemesten met mest zonder stikstof en te bekalken. Ook het inzaaien of doorzaaien van kale plekken in het gazon kan in het najaar goed.
Als er veel bladeren de tuin in waaien, dan hark je die het beste regelmatig van het gazon af. Als je de bladeren op een losse composthoop gooit, dan wordt dit waarschijnlijk de overwinteringsplek voor veel dieren, waaronder egels.
De moestuin
September is echt een oogstmaand. Appels, druiven, noten zijn nu rijp om te plukken en te verwerken. Late aardappels moeten voor de vorst de grond uit. De sierkalebassen en pompoenen zijn nu ook te oogsten. Wil je ze vooral als decoratie gebruiken? Oogst ze dan toch. Als je ze aan de plant laat zitten, is de kans op rotten groter. Leg de decoratieve soorten op een droge ondergrond, zodat ze langer houdbaar zijn.
Blijf onkruid wieden en water geven. Geef geen water op de dagen dat je onkruid wiedt, dan rem je de groei ervan af.
Uien oogst je nu ook, net als mais. De uien laat je goed drogen, dit kan ook buiten zolang het niet regent. Het groen moet indrogen. Bundel de uien in bossen en laat op een droge, geventileerde plek verder drogen. De mais eet je het beste direct, want bij het bewaren worden de suikers omgezet in zetmeel en dat komt de smaak niet ten goede.
Zijn je tomaten groot maar niet helemaal rood? Oogst ze en leg ze in een zonnige vensterbank om na te rijpen. Tomaten uit de tuin zijn sowieso veel minder rood dan die uit de winkel.
Frambozen zijn nu wild en bossig. Snoei ze tot op de grond terug. Geen zorgen, ze lopen volgend jaar weer uit. Sommige klimmers, zoals rozen, kan je nu ook temmen door hinderlijke takken te verwijderen. Het is nog geen tijd voor echte snoei.
Vrijgekomen stukken grond op zware klei, spit je het beste nu grof om. Regen en vorst zullen de klompen klei de komende maanden verpulveren. Zandgrond laat je het beste tot rust komen.
Kale grond is niet natuurlijk. Overweeg om een groenbemester te zaaien in het najaar. Overwinterende dieren en vogels zijn er blij mee en het leven in de grond ook. De plagen, zoals aaltjes, verminderen juist met een groenbemester. Ook de moestuin kan je mulchen en daarmee voorzien van organische stof en een beschermende laag. Gebruik geen rottende planten om te mulchen, daarmee heb je kans plantenziekten te verspreiden. Groenbemesters voor het najaar zijn winterrogge en Japanse haver.
Moestuinieren in de winter? Dat kan ook! Er zijn veel overwinterende groenten, die je nu uitplant om in het voorjaar te oogsten. Bijvoorbeeld vroege prei en spitskoolplantjes. Bescherm koolsoorten met een net tegen witte vliegen, want die kunnen eitjes leggen.
Kleine plantjes van krulsla, wintersla, winteruien, tuinkers, rucola en winterpostelein kan je nu uitplanten. Het is zelfs mogelijk om ze nu te zaaien. De kleine plantjes zijn erg taai en overwinteren, zodat ze in het voorjaar doorgroeien met een voorsprong op de rest. Bij zo’n winterteelt is de kans op succes wel kleiner. Je hebt een lang seizoen immers kans op vraat door dieren, kou en droogte.
Snoeien in september
Bij veel bomen en struiken is de sapstroom nog sterk en wacht je beter tot november, als ze helemaal in winterrust komen. Sierbomen van Esdoorn en Berk snoei je nu wel het beste, net als kastanje- en notenbomen.
Perzik, pruim, abrikoos en kers zijn steenvruchtbomen. September is een goede tijd om deze bomen te snoeien. Snoei alleen de ongezonde takken die er dor uitzien. Ook liguster en andere groenblijvende hagen snoei je in het vroege najaar nog eens.
